Je innerlijke dialoog: hoe taal je gedrag en zelfbeeld vormgeeft

Stel je voor dat je in een betoverend bos staat, omringd door bomen die ruisen in de wind. Je hoort de vogels en je ruikt het mos. Wanneer jij dit leest kan jij je precies inbeelden hoe dat klinkt, hoe het er uit ziet en hoe het ruikt. Zonder dat jij fysiek in dat bos staat. Het roept al snel een bepaalde emotie op wanneer je een bepaalde gebeurtenis in gedachten neemt toen je in een bos was. Ons brein kan dit perfect en kan met de 26 woorden die ik hierboven schreef een beeld, een geur en een emotie opwekken. Het is bijzonder hoeveel taal met ons doet. In deze blog duiken we dieper in de kracht van taal en ontdekken we hoe woorden niet alleen ons gedrag, maar ook onze emoties en gedachten beïnvloeden.

Emotie

Woorden hebben het vermogen om bepaalde emoties op te roepen en er gewicht aan te geven. Bijvoorbeeld vrolijk of uitgelaten. Het roept direct een ander beeld op. Het ene woord draagt veel meer gewicht dan het andere woord waardoor je emoties veel dieper geraakt worden. Taal geeft vorm aan onze gevoelens en stelt je in staat om je op een specifieke manier uit te drukken. Door bewust te zijn van de taal die we gebruiken kunnen we emoties beter begrijpen. Het verraderlijke ervan is dat woorden niet bij iedereen dezelfde emoties opwekken. Zo kan het woord vakantie voor de één staan voor een gevoel van vrijheid en voor de andere uren in een hete auto in de file met huilende kinderen op de achterbank. Hetzelfde woord roept meerdere emoties op.

Losse woorden kunnen een bepaalde negatieve lading met zich meebrengen. Bij mij is dat het woord examen. Zodra bij of tijdens een cursus of opleiding het woord examen valt sla ik compleet dicht. Ik krijg een knoop in mijn buik en mijn hoofd wordt leeg. Ongeacht of het examen moeilijk of makkelijk is. Omdat ik zo gefuseerd (vergroeid met de negatieve gevoelens) ben met het woord examen, het woord allerlei negatieve emoties op en zoveel waarde krijgt waardoor het dus ook veel emotie opwekt. Het leuke van taal is dan ook wel weer dat je het kan loskoppelen (defusie) van de emotie. Door het woord belachelijk te maken of door het een langere tijd te herhalen haalt je vanzelf de pijn uit het woord. Maak ik dan ook nog het negatieve zelfbeeld belachelijk kan ik niet meer serieus naar het woord examen kijken.

Dialoog

Het stemmetje in ons hoofd staat continu aan. Het ratelt aan een stuk door. En zoals ik al vaker heb geschreven soms goed en helpend maar meestal helemaal niet.

Op school zeiden ze altijd dat schelden geen pijn doet. Maar helaas kan dat soms meer schade toebrengen dan een goede vechtpartij. Het schelden kan blijvend kwetsend zijn. En de woorden, je bent dik, dom, stinkt of wat dan ook resoneren langer in jouw hoofd dan wanneer je een keer een klap hebt gehad. De dialoog in onze hoofd wijst je pijnlijk vaak op jouw (vermeende) tekortkomingen. Het stemmetje in je hoofd heeft de gave dat wanneer het je bijvoorbeeld wijs maakt dat je niet goed genoeg bent jij je er uiteindelijk ook naar gaat gedragen dat je niet goed genoeg bent. Waardoor jij je dromen en wensen niet zal nastreven omdat je toch niet goed genoeg bent. Je gaat handelen naar jouw overtuigingen en wordt dat waar. Comformation bias; “zie je wel ik ben echt niet goed genoeg”. Taal heeft de macht om onze overtuigingen te sturen en ons gedrag te leiden.

Moeten en maren

Al heb ik er al vaker over geschreven voel ik toch de noodzaak om het weer te vermelden. Het woord moeten is er eentje die onbewust een enorme last met zich mee brengt. En dat voor maar 6 letters die in een bepaalde volgorde staan. Hoe gek is dat, wanneer je erover nadenkt. Ik moet, zet je automatisch in een positie waarin je het niet doet  je dan gefaald hebt. Dat het altijd moet zijn, ongeacht de situatie. “Ik moet altijd vriendelijk zijn”. Wat betekent dat voor wanneer je het een keer niet bent of er een hork tegen je spreekt. Mag je er dan niet van afwijken zonder je daar slecht over te voelen?

Het is goed om wat luchtigheid in het moeten te brengen. Om je de vrijheid te geven om te kiezen: “Wil ik nu vriendelijk zijn?”. En wanneer je chagrijnig bent of die hork je irriteert, nou dan ben je even niet zo aardig. Dat zegt niets over jou als persoon maar over de situatie.

Een ander woord dat je meteen al schaakmat zet is “maar”, of “ja, maar”. Je wilt iets en “ja, maar” komt er direct achter aan. “Ik wil op vakantie, ja maar ik kan dat niet maken…”. Het “ja maar” suggereert dat het dus eigenlijk niet mogelijk is. Of het is een mooi excuus om het niet te hoeven doen. Ik ga er nu even vanuit dat je het wel wilt. Zodra je het woord maar verandert in EN verdwijnt ook de enorme druk van het verlangen en de opgeworpen bezwaren. Ik wil op vakantie EN ik kan het niet maken. Dit geeft aan dat het ook naast elkaar kan staan. Misschien is er een andere vorm nodig of iets anders maar de mogelijkheid staat wel open. De dialoog kan gevoerd worden over “hoe” in plaats van “en dus kan het niet”. Wat “ja maar” eigenlijk impliceert.

Verandering

Wanneer jij jezelf betrapt op negatieve zelfspraak of beperkende overtuigingen, herken dan de kracht van taal om jouw gedrag en gevoel te beïnvloeden. Neem de uitdaging aan om bewust te zijn van jouw interne dialoog en de waarheid die er wel of niet in schuilt. Ga op zoek naar manieren om jouw innerlijke dialoog te transformeren en ontdek hoe deze verschuiving je kan helpen om moediger, veerkrachtiger en meer in lijn met jouw waarden te leven.

Onze taal is het huis van onze ervaringen. Het is waarin we leven en groeien, en het vormt de lens waardoor we onze wereld zien.

- Steven C. Hayes (grondlegger van Acceptance and Commitment Therapy)

Heb je vragen of opmerkingen? Stuur mij een bericht.

Scroll naar boven

Leuk dat je een berichtje stuurt.

Je bericht is in goede orde ontvangen. Binnen drie werkdagen zal ik je bericht beantwoorden.

Wanneer je vraag dringend is stuur mij dan een berichtje via Whatsapp.

Je kan mij ook volgen 

Fijne dag, Katja

Bedankt dat je meegaat op dit avontuur van groei en vervulling.

Elke twee weken ontvang je een dosis waardevolle inzichten, praktische tips en inspirerende verhalen. hopelijk dat deze blogs je zullen helpen om je horizon te verbreden en nieuwe mogelijkheden te ontdekken.